روش های برخورد با فرد انتقادگر

سمی ترین رفتار که بسیار رایج در جهان است، ذهنیت انتقادگر است. انتقادگری یک رفتار سمی است و از ما، شخصیتی سمی می سازد. والدین سمی یعنی پدر و مادری که مدام از فرزندشان انتقاد می کنند، این سم را وارد خون فرزندشان می کنند.

انتقاد در کوتاه مدت اعتماد به نفس را از بین می برد و شما قادر به انجام ساده ترین کارها نخواهید بود و در بلند مدت عزت نفس را از بین می برد یعنی فرد احساس ارزشمندی خود را از دست می دهد.

انتقاد مانند یک شمشیر دو سر است. یک سر این شمشیر داخل شکم خود فرد انتقادگر است و سر دیگر شمشیر داخل شکم فرد انتقاد شونده است یعنی فرد انتقادگر هم به خودش ضربه می زند، هم به طرف مقابلش آسیب می زند.

در این مقاله یاد می گیریم که اگر انتقادگر هستیم چطور از انتقاد دیگران دست برداریم و اگر با انتقادگر صحبت می کنیم چگونه با آنها وارد یک رابطه سالم شویم و از خودمان محافظت کنیم.

تعریف انتقاد

انتقاد رفتاری نشأت گرفته از نیاز به قدرت ارضاء نشده، می باشد. بیشتر افراد می خواهد با انتقاد قدرت نداشته شان را بدست بیاورند.

فرد انتقادگر

فرد انتقادگر یک متر دارد اگر شما اندازه متر او نباشید از شما انتقاد می کند. این بدان معنی است که انتقادگر ها یک استاندادی دارند که اگر اندازه استانداردهای آنها نباشید از شما انتقاد می کنند و فکر می کنند استاندارد آنها جهانی است و او درست می گوید.

جان گاتمن می گوید:

” چهار دسته رفتار سمی وجود دارد که اگر زن و شوهری هر کدام از این رفتارهای سمی را از خودشان نشان دهند 84% احتمال دارد که در 5سال اول از هم جدا شوند. یکی از رفتارهای سمی انتقاد است. “

گروه های انتقادگر:

چهار گروه انتقادگر داریم که اگر افراد در این گروه ها قرار بگیرند، دست به انتقاد دیگران می زنند:

• گروه خود برتربین ها : این گروه خود را از همه افراد جامعه موفق تر می بینند و یک نگاه از بالا به پایین نسبت به افراد دیگر دارند.
• گروه کنترل گرها : این افراد تمایل زیادی به کنترل دیگران دارند و سعی می کنند تمام رفتار اطرافیانشان را کنترل کنند و انتقاد وسیله ایی برای رسیدن به هدفشان.
• گروه بدبین ها : این گروه به هیچ کس اعتماد ندارند و فکر می کنند فقط خودشان می توانند کارها را به درستی انجام دهند و مدام کارهای دیگران را زیر سوال می برند.
• گروه فراری ها : این آدما برای اینکه دیگران از آنها انتقاد نکنند همیشه زودتر از دیگران شروع به انتقاد می کنند تا اجازه انتقاد به اطرافیانشان را ندهند و یک جمله معروف دارند که می گویند:

” قبل از اینکه ازت ایراد بگیرند، از آنها ایراد بگیر ”

باورهای انتقادگرها

• انتقاد از بهترین شیوه های حل مشکل است.
• من فقط نظراتم را می گویم اطرافیانم حساس هستند.
• هدفم انتقاد سازنده است.
• من هر موفقیتی که در زندگی بدست آوردم از انتقاد است.
• اگر از اطرافیانم انتقاد نکنم آنها هیچ وقت خودشان را اصلاح نمی کنند.

چرا انتقادگر می شویم

سه ویژگی را اگر افراد نداشته باشند، تبدیل به فرد انتقادگر می شوند :

• توانمندی
• ارزشمندی
• محبوبیت

اگر فرد توانمندی لازم برای انجام کار را نداشته باشد تبدیل به فرد انتقادگر می شود. اگر فرد احساس ارزشمندی نداشته باشد و خود را انسان ارزشمندی نداند، از دیگران انتقاد می کند. اگر فرد احساس محبوبیت نداشته باشد یعنی احساس کند که دیگران او را دوست ندارند، منتقد دیگران می شود.

واکنش افراد در مقابل فرد انتقادگر

معمولا افراد در مواجهه با انتقاد سه نوع واکنش از خود نشان می دهند:

1. انتقاد را با انتقاد پاسخ می دهند.
2. بی اعتنایی می کنند یعنی طرف مقابل را بی ارزش می پندارند و سعی می کنند یک نگاه از بالا به پایین به او داشته باشند.
3. فرد می پذیرد که لایق انتقاد است و شروع به سرزنشگری خود می کند و خود را فرد بی ارزشی می پندارد.

روش های رفتار با فرد انتقادگر

پاسخ دادن به انتقاد یکی از مهارت های مهم زندگی است و می تواند به برای داشتن روابط بهتر با دیگران کمک کند:

1. اولین مهمترین راهکار این است که با خودمان مشفق باشیم. این بدان معنی است که باید با خودمان مهربان باشیم و بگوییم طرف مقابلم نظرش را می گوید و من لزوما ایرادی ندارم و فقط با استاندارد های یک نفر یکسان نیستم.
2. نیت پشت یک انتقاد را شناسایی کنیم. در بیشتر مواقع فرد انتقادگر نیت خوبی دارد و می خواهد به ما کمک کند. به عنوان مثال وقتی شما کار اشتباهی انجام می دهید و بهتر است یکی از اطرافیان شما به شما بگوید. اگر فرد شروع به انتقاد از خانواده شما، ظاهر شما و یا هیکل شما کند، این بدان معنی است که فرد نیت درستی ندارد.

3. خوب گوش دهیم. هر جمله ایی که می گوید تکرار کنید مثلا به گویید:” داری به من می گی لباس من مناسبه این مراسم نیست؟ ”

4. عذرخواهی نکنید.

5. عجله برای جواب دادن نداشته باشید.

6. جواب در ذهنتان آماده نکنید.

7. با فرد گفتگو کنید نه مجادله. بگویید که من بر اساس استاندارد تو عمل نکردم. با این جمله او را متوجه می کنید که تو داری من را مقایسه می کنی. بگویید بهتر است استانداردهای مشترک تعیین کنیم.

8. انتقاد را خنثی سازی کنید. یعنی تفسیر انتقاد را به نفع خودتان کنید. مثلا بگوید او واقعا منظوری ندارد و می خواهد به من کمک کند.

9. پاسخ انتقاد را ندهید. رفتارهای انتقادگر اگر پاسخ داده نشوند، کم کم از بین می روند.