چگونه توانمندی های خود را بشناسیم؟

شناخت توانمندی های خود

از دوران مدرسه ما یاد گرفته ایم که بر روی نقاط ضعفمان کار کنیم.مثلا اگر در درس ریاضی نمره پایینی می گرفتیم، پدر و مادرمان سعی می کردند با معلم خصوصی و یا کلاس جبرانی آن درس را تقویت کنند و دروسی که در آنها نمره بالا می گرفتیم معمولا نادیده گرفته می شد.

اما تحقیقات جدید نشان داده است که بهتر است به جای تکیه بر نقاط ضعف که معمولا فرد درآن نمی تواند عالی عمل کند، بر نقاط قوت تاکید شود.

نقاط قوت هر فرد استعداد ذاتی اوست که باید روی آن کار شود. افرادی که معمولا شغلی متناسب با استعدادشان انتخاب کرده اند و در زمینه نقاط قوت خود کار کرده و آن را تقویت کرده اند، بسیار موفق عمل کرده اند.

هر انسانی با استعداد خاصی به دنیا می آید. همه ما مجموعه ایی از ضعف ها و قوت ها هستیم و هیچ فردی بدون استعداد نیست.ما باید بپذیریم که یک انسان هستیم و طبیعی است که نتوانیم در همه زمینه ها استعداد داشته باشیم.پس بجا صرف انرژی زیا برای تقویت نقاط ضعف بهتر است در توسعه توانمندی هایمان وقت صرف کنیم. دلیلی ندارد که همه ما در درس ریاضی قوی باشیم و یا دلیلی ندارد که همه ما فوتبالیست و یا موسیقی دان بشویم.

من در دوران کودکی و نوجوانی تمام کلاس هایی که در آن زمان در بین خانواده ها مد بود شرکت کرده ام. هر کلاسی که در آن زمان به عنوان کلاس خارج از مدرسه بود من فرستاده شدم. از انواع کلاس های موسیقی و هنری، تا کلاس های ورزشی و زبان انگلیسی، همه را شرکت کردم.اما در حال حاضر من نه می توانم موسیقی بنوازم و نه قهرمان رشته ورزشی خاصی هستم. من یک مدرس هستم و برای آموزش به دنیا آمده ام و به شدت از آن لذت می برم.

اگر به حیوانات نگاه کنید این تفاوت ها را به خوبی درک خواهید کرد. مثلا یک خرگوش می تواند دونده خوبی باشد نه یک شناگر خوب و ماهی می تواند یک شناگر خوبی باشد و هرگز قادر به پرواز نیست.

مثلا خیلی از بازیگران ایرانی تحصیلات دانشگاهی ندارند ولی در زمینه بازیگری موفق عمل کرده اند. مهران مدیری می گفت من نمی توانم آدرس جدید را یاد بگیرم . برخی ازدانشمندان مشهور جهان نیز در زمینه های خاصی ضعیف عمل می کردند. مثلا انیشتن هرگز نتوانست رانندگی یاد بگیرد، گراهام بل هرگز نتوانست یک تاجر موفق شود ویا استیو جابز نمی توانست روابط اجتماعی خوبی با اطرافیانش برقرار کند و همه اورا یک فرد بد اخلاق می شناختند.

با پذیرش این موضوع که ما یک انسان هستیم و نمی توانیم در همه زمینه ها قوی عمل کنیم و اینکه هر کدام از ما در زمینه خاصی موفق تر از دیگران عمل می کنیم نه همه کارها، می توانیم نقاط قوت خود راشناسایی و در جهت تقویت آنها اقدام کنیم نه تمرکز بر نقاط ضعف.

چگونه نقاط قوت و ضعف را شناسایی کنیم:

برای شناسایی نقاط قوت و ضعف بهترین شخص خودتان هستید که می توانید بر روی یک کاغد آنها را بنوسید.یکی از روش ها تحلیل  (SWOT)است که به ما در شناسایی آنها کمک می کند:

تحلیل SWOT)) ابزاری بسیار کارآمد هم در زمینه شخصی  و هم در زمینه کاری است . SWOT  مخفف ابتدای کلمات   Strenghtبه معنای قوت ، Weakness به معنای ضعف ، Opportunity به معنای فرصت و Threat  به معنای تهدید است.

نقاط قوت و نقاط ضعف درونی هستند و به فرد بستگی دارد و در اختیار و کنترل شخص است ولی فرصت ها و تهدید ها بیرونی هستند و در کنترل فرد نیستند. اگر به این چهار بخش آگاهی داشته باشیم موفقیت خود را چه در زمینه شخصی چه در زمینه شغلی تضمین خواهیم کرد و می توان گفت که کل زندگی در این چهار بخش خلاصه می شود.حال باید شروع به نوشتن کنید.یک جدول چهار قسمتی مانند شکل زیر رسم کنید وهر بخش را پر کنید:

نقاط قوت: برای شناسایی نقاط قوت این سوألات را پاسخ دهید و در مربع نقاط قوت یادداشت کنید:

• چه تونایی هایی در شما وجود دارد که به راحتی آنها را انجام می دهید؟
• چه کارهایی را بهتر از دیگران انجام می دهید؟
• به کدام کاری که تابحال انجام داده اید افتخار می کنید؟
• ارزش های شما کدام است؟
• عضو کدام گروه تخصصی هستید؟
• دیگران و رئیس شما چه ویژگی را به عنوان نقاط قوت شما می دانند؟

نقاط ضعف: برای شناسایی نقاط ضعف این سوألات را پاسخ دهید و در مربع نقاط ضعف یادداشت کنید:

• اطرافیانتان چه چیزی را به عنوان نقاط ضعف شما می دانند؟
• چه کارهایی را به خاطر کمبود اعتماد به نفس انجام نداده اید؟
• آیا خصوصیت اخلاقی دارید که همیشه مانع پیشرفت شما شده است؟
• چه عادت های منفی دارید؟
• از انجام چه کاری متنفر هستید و در زمان انجام آن احساس می کنید تحت فشارهستید؟

فرصت ها: برای شناسایی فرصت ها این سوألات را پاسخ دهید و در مربع فرصت ها یادداشت کنید:

• چه آموزش های جدیدی می تواند به شما کمک کند که کارتان را بهتر انجام دهید؟
• چه تکنولوژی جدیدی می تواند به شما کمک کند؟
• آیا اینترنت برای گسترش کارتان به شما کمکی می کند؟
• آیا خواندن یک کتاب خاص به شما کمک می کند؟
• آیا محیطی که درآن زندگی می کنید به موفقیت شما کمک می کند؟
• آیا فرصت جدیدی در کارشما بوده که شما توانسته اید آن را کشف کنید؟

تهدیدها: برای شناسایی تهدیدها این سوألات را پاسخ دهید و در مربع تهدیدها یادداشت کنید:

• در حال حاضر چه موانعی در کارتان وجود دارد؟
• آیا پیشرفت تکنولوژی برای شما تهدید محسوب می شود؟
• آیا محیط شما جلوی پیشرفت شما را می گیرد؟
• آیا نقطه ضعفی دارید که برای شما تهدید محسوب می شود؟
• آیا دیگران با شما رقابت می کنند؟

با کمک این آزمون می توانید یک دید کلی نسبت به خود در همه زمینه شخصی و شغلی و سنجش فرصت ها و تهدیدهای اطرافتان بپردازید.